ปัจจัยสำคัญ 5 ข้อ ที่ก่อให้เกิดมะเร็งลำไส้ - การดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัดลำไส้
02-Nov-2012 อ่าน : 38299 คน
.jpg)
ปัจจัยสำคัญ 5 ข้อ ที่ก่อให้เกิดมะเร็งลำไส้ - การดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัดลำไส้
- อายุ อายุที่เพิ่มมากขึ้น มีปัจจัยหลากหลายที่กระตุ้นลำไส้อยู่ตลอดเวลา สะสมนานวันเข้า มักจะก่อให้เกิดเป็นโรคปรากฏหลังอายุ 50 ปีขึ้นไป
- ประวัติครอบครัว ถ้ารุ่นพ่อแม่ เคยเป็นมะเร็งลำไส้ รุ่นลูกก็อยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งสูงกว่าคนทั่วไป 8 เท่า ถ้าผู้ที่มีสายเลือดตรง เช่น พ่อแม่ พี่น้องหรือลูกๆ เป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ตั้งแต่อายุไม่ถึง 50 ปี หรือว่าญาติสายเลือดตรงของฝ่ายพ่อหรือแม่ มีผู้เป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่มากกว่า 2 คน ตัวเราเองก็อยู่ในกลุ่มผู้มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็ง
- มีประวัติโรคลำไส้ใหญ่อักเสบหรือแผลในลำไส้ใหญ่ ก็มีโอกาสสูงที่จะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้มากกว่าคนปกติหลายสิบเท่า
- เคยมีประวัติเป็นติ่งเนื้อในลำไส้ใหญ่ มะเร็งลำไส้ส่วนใหญ่มักพัฒนามาจากก้อนเนื้อเล็กก่อนซึ่งตอนแรกก็เป็นเพียงติ่งเนื้อ และมีโอกาสราว 25% ที่จะพัฒนาเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่
- ยีนทางพันธุกรรม เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงอย่างกะทันหันของยีน ซึ่งถ่ายทอดทางพันธุกรรมของผู้ที่เคยเป็นติ่งเนื้อมะเร็งหรือเนื้องอกในลำไส้ ผู้ป่วยประเภทนี้นอกจากมีอัตราส่วนเพิ่มขึ้นอย่างเด่นชัด ยังปรากฏว่าเป็นโรคนี้ตั้งแต่อายุยังน้อย
การดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัดลำไส้
- ผู้ป่วยควรได้รับอาหารหลากหลายประเภท ไม่เลือกทาน หรือทานจำเจ ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันหรือโปรตีนสูง ควรเลือกทานอาหารต้านมะเร็งและผักผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามินและเกลือแร่
- ผู้ป่วยควรทานอาหารที่อุดมด้วยวิตามิน เช่น น้ำผลไม้สด ซุปผัก ถ้าทานวิตามินซีที่ได้จากอาหารไม่ถึง 1000 มิลลิกรัม ควรเสริมด้วยยาเม็ดวิตามินซี เพื่อให้ได้ปริมาณ 1000 มิลลิกรัม/วัน
- การสูญเสียเลือดและสารฮอร์โมนบางชนิดถูกกระตุ้นระหว่างการผ่าตัด มักทำให้ปริมาณความเข้มข้นของโปตัสเซียมในเลือดลดลง ดังนั้นหลังการผ่าตัด ควรเสริมอาหารที่มีโปตัสเซียมสูง เช่น น้ำต้มผัก น้ำต้มผลไม้ทั้งเปลือก เป็นต้น
- หลังการผ่าตัด ผู้ป่วยมักสูญเสียเลือดไปในระดับที่ต่างกัน ดังนั้นหลังการผ่าตัด อาหารของผู้ป่วยควรมีสรรพคุณที่เสริมสร้างเม็ดเลือดได้ โดยเฉพาะอาหารที่มีโปรตีนและมีธาตุเหล็ก เช่น ไข่ไก่ ปลา น้ำแกงเป็ดต้ม นมสด ลำไย เห็ดหูหนูขาว เป็นต้น
- หลังการผ่าตัด ผู้ป่วยมักมีอาการเลี่ยนอาหาร ดังนั้นแม้จำเป็นต้องเสริมโปรตีนหลังการผ่าตัด แต่อาหารในระยะแรก ควรหลีกเลี่ยงของคาว เน้นอาหารรสจืด น้ำใส ย่อยง่ายก่อน
อาหารผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ที่ผ่านเคมีบำบัดแล้ว
- ผู้ที่มีอาการเบื่ออาหาร ควรให้อาหารที่ช่วยเจริญอาหาร เช่น ซานจา ซานเย่า เห็ดหอม เป็นต้น และควรทานแต่น้อยบ่อยครั้ง หลีกเลี่ยงการทานจนรู้สึกอิ่ม
- ผู้ที่ปัญหาการทำงานของตับร่วมด้วย ควรทานผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามิน เช่น กีวี ลูกท้อ แอปเปิล องุ่น ดื่มชาเขียว น้ำผึ้ง
- ผู้ป่วยที่ถ่ายท้อง อุจจาระปนเลือด มีไข้ตัวร้อน ขาดน้ำ ซูบผอม น้ำหนักลด ชี่เลือดพร่อง ควรบำรุงด้วยซุปอาหารยาจีน
- ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย มีอาการถ่ายท้อง มีไข้ เหงื่อแตก ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำ ควรดื่มน้ำให้มากหรือดื่มน้ำซุป อาหารหลักควรเป็นโจ๊ก หมี่น้ำ และอาหารอื่นๆ ที่เป็นของเหลว
- อาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็งระบบย่อยควรมีหลากหลาย อย่าเน้นแต่ให้โปรตีนด้านเดียว ควรทานผักผลไม้สดที่ต้านมะเร็งได้ด้วย เช่น มะเขือเทศ ผักโขม แครอท กระเทียม ขึ้นใช่ คะน้า ส้ม ผักใบเขียวเข้มอื่นๆ เป็นต้น รวมทั้งผลิตภัณฑ์จากถั่ว จมูกข้าวและข้าวโอ๊ต
อาหารสำหรับมะเร็งลำไส้
- งดทานอาหารที่มีไขมันหรือคอเลสเตอรอล เช่น น้ำมันสัตว์ เนย เนื้อติดมัน เครื่องในสัตว์ ไข่ปลา
- บริโภคน้ำมันพืชวันละ 20-30 กรัม/คน/วัน
- งดอาหารทอด โดยเฉพาะผู้ป่วยมะเร็งลำไส้
- ทานอาหารที่มีไขมันไม่อิ่มตัวเล็กน้อย เช่น น้ำมันมะกอก ปลาแซลมอน
- เสริมด้วยอาหารมีมีกากใยวันละมากกว่า 35 กรัม
- ทานอาหารผลิตภัณฑ์จากถั่ว เช่น ถั่วเขียว ถั่วแปบ ถั่วแขก ผักสด ผลไม้สด สาหร่าย ให้มาก
- ใช้ธัญพืชแทนอาหารแปรรูป อาหารขัดฟอกขาว
- ทานผักผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามินให้มาก โดยเฉพาะผักที่อุดมด้วยเบต้าแคโรทีน วิตามน ซี และ วิตามินอี เช่น แครอท มันเทศ ปวยเล้ง มะเขือเทศ กีวี ลูกเดือย
- ควรทานจมูกข้าวสาลี ปลา เห็ดต่างๆ ที่อุดมด้วยแร่ธาตุ เช่น ซีเลเนียม
- งดอาหารที่มีลักษณะกระตุ้น เช่น เหล้า พริก อาหารแห้งรสเผ็ดร้อน
ขอบคุณข้อมูลจาก : แพทย์จีน มาลิน ปิยะชินวรรณ
ศูนย์สุขภาพครอบครัวเทียนเซียน
