เช็คให้ดีคุณเป็นมะเร็งปอดหรือไม่ ?

30-Nov-2022 อ่าน : 216 คน

เช็คให้ดีคุณเป็นมะเร็งปอดหรือไม่ ?

มะเร็งปอดพบได้บ่อยทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย โดยมีอัตราการเสียชีวิตมากกว่า 25% ซึ่งโรคมะเร็งปอดระยะที่ 1 มีอัตราการรอดชีวิตที่ 5 ปี คือ 68 – 92% แต่ในโรคมะเร็งปอดระยะที่ 4 มีอัตราการรอดชีวิตที่ 5 ปี เพียงแค่ 0 – 10% เท่านั้น เพราะฉะนั้นการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปอดจึงสำคัญ ช่วยเพิ่มโอกาสเจอโรคมะเร็งปอดในระยะเริ่มแรกมากขึ้น เพิ่มโอกาสการรักษาให้หายขาดสูงขึ้น โดยในปัจจุบันมีเทคโนโลยีสำหรับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปอดที่ให้ผลการตรวจชัดเจน เรียกว่า Low Dose CT Screening Lung Cancer

รู้จัก Low Dose CT Screening Lung Cancer

Low Dose CT Screening Lung Cancer คือ การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์บริเวณช่องปอดโดยใช้ปริมาณรังสีต่ำ

ข้อดีของ Low Dose CT Scan

Low Dose CT Scan ให้ภาพ 3 มิติ ซึ่งให้รายละเอียดชัดเจนกว่าภาพ Chest X-ray ซึ่งเป็นภาพ 2 มิติ ทำให้สามารถคัดกรองโรคมะเร็งปอดได้ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก
ปริมาณรังสีที่ได้รับจะต่ำกว่าการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ปกติ 5 – 6เท่า (Low Dose CT Scan ปริมาณรังสีประมาณ 1.4 mSv ส่วนเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ปกติปริมาณรังสีประมาณ 7 mSv)
ไม่ต้องฉีดสารทึบรังสี
ใช้เวลาในการตรวจสั้น โดยใช้เวลาบนเครื่อง CT Scanner ประมาณ 5 – 10 นาที
ไม่จำเป็นต้องงดน้ำงดอาหาร

ใครที่ควรตรวจคัดกรองมะเร็งปอด

U.S. Preventative Services Taskforce (USPSTF) คณะทำงานพิเศษเพื่อการป้องกันโรคแนะนำให้ตรวจคัดกรองมะเร็งปอดในผู้ที่มีความเสี่ยงสูงคือ

ผู้ที่อายุ 50 – 80 ปี และ
สูบบุหรี่ ≥ 20 pack – year (จำนวนปีที่สูบบุหรี่ x จำนวนซองบุหรี่ที่สูบต่อวัน ≥ 20) และ
ผู้ที่ยังไม่หยุดสูบบุหรี่ หรือหยุดสูบบุหรี่แล้วไม่ถึง 15 ปี

ทำไมต้องตรวจด้วย Low Dose CT Scan

มีการศึกษาการคัดกรองโรคมะเร็งปอดในผู้ที่มีความเสี่ยงสูง โดยเปรียบเทียบระหว่าง Chest X-Ray กับการตรวจด้วย Low Dose CT Scan พบว่าการตรวจคัดกรองด้วย Low Dose CT Scan พบมะเร็งปอดในระยะเริ่มแรกได้มากกว่า Chest X-Ray และสามารถลดอัตราการเสียชีวิตได้อย่างมีนัยสำคัญ

ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงควรตรวจ Low Dose CT Scan บ่อยแค่ไหน

ในผู้ที่ตรวจ Low Dose CT Scan แล้วไม่พบความผิดปกติ ควรตรวจปีละ 1 ครั้ง แต่ถ้าพบความผิดปกติอาจจะต้องมาตรวจ Low Dose CT Scan เร็วขึ้นภายใน 1 – 6 เดือน หรือตรวจเอกซเรย์อื่นเพิ่มเติม หรืออาจพิจารณาเจาะชิ้นเนื้อเพื่อส่งตรวจ โดยการพิจารณาส่งตรวจเพิ่มเติมขึ้นอยู่กับลักษณะความผิดปกติที่พบ ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการเฉพาะทางเป็นสำคัญ

ไม่สูบบุหรี่ต้องตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปอดหรือไม่

ในผู้ที่ไม่สูบบุหรี่แต่มีความเสี่ยงสูง เช่น มีญาติสายตรงเป็นโรคมะเร็งปอด มีประวัติโรคปอดเรื้อรัง อยู่ในสภาพแวดล้อมดมสารก่อมะเร็ง เช่น ควันธูป หรืออยู่ใกล้ชิดผู้ที่สูบบุหรี่ การตรวจด้วย Low Dose CT Scan มีโอกาสพบมะเร็งปอดประมาณ 0.4% และส่วนใหญ่จะพบโรคมะเร็งปอดระยะเริ่มแรก ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดและมีโอกาสหายขาดได้ ทั้งนี้ผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ที่มีความเสี่ยงสูงและต้องการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปอดแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการอีกครั้ง

ขอขอบคุณข้อมูล : พญ.ถิรดา ว่องวานิชวัฒนะ แพทย์เฉพาะทางรังสีรักษาและมะเร็งวิทยา โรงพยาบาลมะเร็งกรุงเทพ วัฒโนสถ